Trồng ngô năng suất cao: Bí quyết từ đâu?

Kỹ thuật trồng cây ngô đúng cách sẽ cho năng suất cao

Chọn giống

Tùy theo mục đích sử dụng mà chọn giống ngô phù hợp. Nếu trồng để lấy trái ăn tươi nên chọn các giống ngô ngọt hoặc ngô nếp. Đối với giống ngô Nù có thời gian sinh trưởng 60 - 65 ngày, năng suất đạt 2 tấn hột/ha. Còn loại ngô nếp lai MX2, MX4 của Cty cổ phần giống cây trồng miền Nam chỉ khoảng 60 - 65 ngày là thu hoạch được trái tươi, đạt năng suất cao từ 11-13 tấn trái tươi/ha.

Xử lý giống

Độ nẩy mầm của hạt giống cao (>90%). Theo đó, để diệt và ngừa nấm bệnh cho hạt giống, bà con cần sử dụng thuốc sát khuẩn Captan, Dithane để xử lý hạt với nồng độ 2-3%o. Sau khi xử lý hạt xong có thể gieo khô hoặc ngâm và ủ trước khi gieo. Lượng giống: 15 - 20 kg/ha.

Làm đất

Ngô thuộc loại cây trồng có khả năng sinh trưởng và phát triển mạnh, sinh khôi cao. Do vậy, để tránh hiện tượng đổ ngã gây thiệt hại năng suất về sau, đất cần được cày, bừa kỹ (nên cày sâu 20-25 cm) và phay nhỏ để tạo điều kiện cho bộ rễ phát triển mạnh, tăng khả năng chống đổ, ngã cho cây. Là cây trồng ít chịu úng do vậy ở vụ mùa, thời tiết mưa nhiều đất trồng ngô cần được xẻ rãnh thoát nước hoặc lên luống cao để hạn chế hiện tượng ngập úng. Vụ đông, để lợi dụng tốt được khoảng thời tiết thuận lợi và chủ động thời gian cho vụ sau, trên đất hai lúa nên sử dụng phương pháp gieo ngô bầu, ngô bánh, làm đất tối thiểu, lên băng, luống để thoát nước và chống úng cho ngô giai đoạn đầu vụ.

Cách gieo

Phải tạo đủ ánh sáng và dinh dưỡng cho ngô, khi đó ngô mới có thể phát triển đồng đều. Tùy theo đặc tính giống mà phân chia khoảng cách cho cây ngô. Khoảng cách có thể bố trí: hàng cách hàng 70cm, cây cách cây 20 – 25cm (gieo 1 hạt), hoặc hàng cách hàng 60cm, cây cách cây 25- 30cm (gieo 1 hạt).

Mật độ là yếu tố liên quan chặt chẽ tới năng suất. Trồng thưa quá cũng giúp cây phát triển tốt, cho trái to, tuy nhiên vì số hột/m2 lại ít nên làm giảm năng suất hột xuống. Ngược lại, nếu trồng quá dầy, râu của của cây ngô sẽ phun trễ hơn bình thường hoa cái dễ bị thiếu phấn, hột bị lép, cây ngô dễ bị đỗ ngã và sâu bệnh.

Mật độ trồng ngô ảnh hưởng rất lớn đến năng suất bắp ngô

Tùy thuộc vào đặc tính của giống, mùa vụ, chân đất và khả năng thâm canh để bố trí mật độ cho thích hợp. Giống dài ngày, đất tốt, nền nhiệt và độ ẩm không khí cao (vụ Hè thu, Thu đông) nên trồng mật độ thấp và ngược lại giống ngắn ngày, đất kém, nền nhiệt thấp (vụ Đông Xuân) nên trồng mật độ cao. Mật độ gieo trồng phổ biến hiện nay từ  5,7- 7,1vạn cây/ha.

Phân bón

Ở ngô không có hiện tượng lốp đổ khi bón nhiều phân như lúa, nhưng tùy loại giống mà định lượng phân bón cho có hiệu quả nhất. Nhu cầu phân bón cho cây ngôi cao nhưng phải bón cân đối đúng lúc, đúng kỹ thuật để phát huy hết tiềm năng về năng suất.

Thực tế kết quả điều tra cho thấy năng suất ngô hiện vẫn chưa tương xứng với tiềm năng năng suất của vùng và của giống. Nguyên nhân một phần do sử dụng phân bón cho cây ngô chưa cân đối thừa đạm thiếu kali và các chất trung vi lượng.

Bình quân năng suất 6 tấn hạt/ha, cây ngô đã lấy đi từ đất lượng dinh dưỡng đáng kể: 150kg N, 60kg P2O5, 110 kg K2O, 16kg MgO, 25kg CaO , 8kg S, 16kg SiO2, 0,5kg Zn... trong thực tiễn việc cung cấp dinh dưỡng cho ngô thông qua phân bón còn nhiều hạn chế, thông thường chỉ đạt 60-80% tùy từng yếu tố và đặc biệt là các nguyên tố trung và vi lượng còn chưa được quan tâm. Là loại cây trồng phàm ăn, chính vì vậy nếu trồng độc canh ngô liên tục nhiều năm đất trồng sẽ bị giảm độ phì rất đáng kể (độ pH đất giảm, nghèo mùn và mất cân bằng dinh dưỡng).

Sử dụng dinh dưỡng NPKSi giúp cải tạo độ chua và độ phì đất bằng chất điều hòa pH đất, cung cấp dinh dưỡng cho cây nhằm cung cấp đầy đủ, cân đối dinh dưỡng cho cây giúp tăng năng suất và tăng chất lượng nông sản góp phần đem lại hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất.

Cách bón

Bón lót: Sử dụng dinh dưỡng NPKSi: 5-10-3-3, lượng dùng 500 - 600kg/ha; 25-30 kg/sào 500 m2; 18-22 kg/sào 360 m2 : Bón lót theo 2 cách:

Bón theo hàng hoặc theo hốc: Đất trồng sau khi lên luống, rải chất điều hòa pH đất và bón phân chuồng tiến hành bón bổ sung dinh dưỡng cây trồng NPKSi: 5-10-3-3 xuống đáy rãnh trồng hoặc hốc trồng, lấp nhẹ một lớp đất bột trước khi tra hạt (cây con).

Không để hạt giống, hoặc cây con tiếp xúc trực tiếp với phân tránh tình trạng gây xót hạt, thối mầm và chết cây. Ngoài ra, bà con có thể bón thêm phân chuồng (nếu có), bón lót xong lấp đất lại rồi mới tiến hành gieo hạt

Bón thúc: Khi ngô đạt 2-3 lá sử dụng đạm vàng bón vào đất đối với đất đủ ẩm, hoặc hòa vào nước tưới nhử cho ngô đối với đất khô, đất chủ động tưới tiêu. Lượng dùng 40-60kg/ha; 2-3kg/sào 500 m2; 1,5- 2,0 kg/sào 360 m2.

Đối với bón thúc lần 1: Khi ngô đạt 4-5 lá, sử dụng dinh dưỡng chuyên dùng “NPKS Cây ngô – Chuyên thúc” rải cách gốc 5-10 cm, lượng dùng 300-400kg/ha (15-20kg/sào 500 m2 hoặc 11-15 kg/sào 360 m2). kết hợp làm cỏ, xới xáo, vun gốc, nên bón ở hai mép hàng để cây sử dụng dễ dàng, đồng thời bộ rễ phát triển cân đối. Chú ý, khi bón ở giai đoạn này, cây còn nhỏ nên cẩn thận bón phân xuống rồi lấp đất nhẹ lên, không làm phân dính vào lá, gây cháy lá.

Chăm sóc, bón phân, tưới nước là khâu quan trọng trong kỹ thuật trồng cây ngô

Bón thúc lần 2: Sử dụng dinh dưỡng chuyên dùng “NPKS Cây ngô – Chuyên thúc” khi ngô đạt 7-9 lá, rải cách gốc 10- 15 cm, kết hợp vun cao gốc (lưu ý tránh làm ảnh hưởng rễ ngô). Lượng dùng 400-500kg/ha (20-25kg/sào 500 m2 hoặc 15-18 kg/sào 360 m2).

Tưới nước

Sử dụng biện pháp tưới phun, tưới ướt đều toàn ruộng một ngày sau khi gieo hạt để cung cấp đủ độ ầm cho hạt nẩy mầm. Luân phiên tưới nước để đảm bảo trong suốt chu kỳ sống của cây trồng, ẩm độ trong đất luôn cao hơn điểm héo và thấp hơn mức thủy dung ngoài đồng do cây ngô rất cần nước nhưng không chịu được ngập úng. Cung cấp nước thích hợp, nhất là trong giai đoạn trổ cờ, phun râu và kết trái (giai đoạn 45-75 ngày sau khi gieo). Lưu ý: Tùy theo điều kiện đất đai và thời tiết.

Chăm sóc

Sau khi gieo 5 ngày, người trồng ngô nên tiến hành kiểm tra đồng ruộng, những chỗ ngô không mọc nên dậm lại để đảm bảo đủ ố cây và năng suất. Ở những bụi nếu mọc quá dày nên bớt lá, tỉa định kỳ (lần 2) khi cây được 4-5 lá. Nếu tỉa định kỳ muộn sẽ ảnh hưởng đến năng suất.

Thu hoạch

Quan sát hạt ngô ở đầu trái và cuối trái để xác định thời điểm thu hoạch ngô. Khi lá bao trái đã khô, hạt cứng, lãy thử hạt, nếu ở chân các hạt này có lớp màu đen là ngô đủ chín là bắt đầu để thu hoạch.

Xác định thời điểm thu hoạch bằng việc quan sát hạt ngô

Trước khi thu hoạch, bà con ên chặt đọt phơi trái ngoài đồng 5-7 ngày. Sau đó lột vỏ phơi trái vài nắng (ẩm độ còn khoảng 20-24%) để khi thu hoạch tách hạt giảm tỉ lệ nứt bể. Còn nếu muốn tồn trữ, cần phơi hạt trong độ ẩm 14-15%. S.8px;">au khi thu hoạch thân lá cây ngô nên cày vùi tại ruộng, như vậy sẽ giúp cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng cho vụ tiếp theo

Theo Nhất Thủy/Nguồn: tổng hợp