Tại xã Nhân Cơ - huyện Đăk R’lấp - Đăk Nông, các hộ dân trồng tiêu đang theo xu hướng liên kết để sản xuất sạch theo tiêu chuẩn quốc tế. Thay vì sử dụng phân, thuốc hóa học, các hộ nông dân ở đây chỉ sử dụng phân chuồng, phân hữu cơ cho cây hồ tiêu nên đã giảm đáng kể lượng chi phí sản xuất tiêu, trong khi đó giá bán lại cao hơn nhiều so với trước đây.
Các thành viên của HTX hồ tiêu hữu cơ Đồng Thuận từ khi tham gia trồng tiêu theo hướng hữu cơ đã thu được nhiều hiệu quả cao.
Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Tiêu hữu cơ Đồng Thuận - ông Đặng Tấn Huynh cho biết: "Trồng cây tiêu mà chỉ sử dụng phân chuồng, phân hữu cơ đã giúp cây ít bệnh hơn, nâng cao được năng suất cà phê lên hơn với trọng lượng trung bình đạt từ 3 - 4 tấn, hộ nào mà đầu tư chăm sóc tốt thì có thể đạt từ 5 tấn trở lên".
Tỷ lệ trái chín khi thu hoạch chiếm trên 90% , sau thu hoạch bà con nông dân đem phơi, sấy, đóng bao bì để bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Với cà phê nhân được các thành viên còn được công ty mua với giá cao hơn thị trường từ 1.000-4.000 đồng/kg.
Được biết, vào đầu tháng 9/2016, Hợp tác xã (HTX) Hồ tiêu hữu cơ Đồng Thuận được thành lập với 11 thành viên. HTX đã khoanh vùng 50ha liền kề nhau của các hộ thành viên để tạo thành một vùng nguyên liệu ở xã Nhân Cơ. Cùng với đó, Hội đồng quản trị, bộ phận kỹ thuật và ban kiểm soát môi trường của HTX cũng chỉ đạo nghiêm ngặt, sát sao, và chặt chẽ, hướng dẫn cụ thể, tận tình những hộ thành viên canh tác trên diện tích này.
Ông Huynh cho biết: “Trước khi thành lập HTX, tôi đã có hơn 7 năm sản xuất tiêu theo mô hình này. Tôi không còn lạm dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật để chăm sóc vườn tiêu trong nhiều năm nay nữa. Thay vào đó, tôi sử dụng chủ yếu chế phẩm sinh học của các viện nghiên cứu để giúp phòng trừ tuyến trùng, nấm bệnh hại rễ hồ tiêu. Nhờ vậy mà hiệu quả cây trồng phát triển rất tốt. Đặc biệt, so với trước đây, nguồn nước giếng không còn bị ô nhiễm kể từ khi tôi áp dụng theo xu hướng này. Giờ đây, tỷ lệ cây bị chết giảm khoảng 50%, còn chi phí thấp hơn từ 30 - 50% (tùy từng loại). Mong muốn của tôi khi cho ra đời HTX chính là muốn được chia sẻ những kinh nghiệm của mình cho bà con, kết nối thị trường và mang đến người tiêu dùng những sản phẩm chất lượng, an toàn”.
Ông Huynh chia sẻ: “Mình sản xuất ra sản phẩm tốt nhưng tiêu thụ khó quá, vì nếu bán với giá như tiêu thường hoặc tiêu kém chất lượng được bán lẫn lộn trên thị trường, người sản xuất sẽ bị lỗ. Tại Việt Nam, sản phẩm hữu cơ tốt này vẫn còn nhập nhằng vì chưa được chứng nhận. Đối với sản phẩm của tôi được một số công ty thu mua và xuất khẩu sang nước ngoài, tuy nhiên thương hiệu và nhãn mác phải là của công ty. Nếu người nông dân muốn tự mình lấy được chứng chỉ của nước ngoài thì quả là cả một vấn đề, trong đó là sự chi phí tốn kém và khó có thể thực hiện được”.
Thế nên các công ty khi thu mua sản phẩm của HTX thì chủ yếu để xuất khẩu, còn khi tiêu thụ trong nội địa cũng khó khăn hoặc nếu có tiêu thụ được thì giá cũng không thể cao được, thấp bằng với giá tiêu trồng thông thường.
Trước những nguy cơ về dịch bệnh bùng phát trên cây tiêu, không muốn lạm dụng vào phân bón hóa học việc tìm ra mô hình trồng tiêu bền vững là việc làm cấp thiết. Chính vì vậy, không những ở đắc nông, mà tại huyện Lâm Hà - Lâm Đồng cũng đã chủ trương phát triển diện tích tiêu theo hướng hữu cơ bền vững.
Tổng hợp Nhất Thủy