Trên các trang chợ thực phẩm online đang ồn ào về trái sầu riêng mini nguồn gốc ở Thái Lan và tung giá 100.000 - 160.000 đồng/kg. Một số nhà vườn kháo nhau mua sầu riêng này ăn thử và lấy hột nhân giống bán. Vậy có nên không?
Hình ảnh về loại sầu riêng mini khiến người tiêu dùng tò mò. Ảnh: plo.vn
Sầu riêng mini ở chợ mạng
Theo đó, những trái sầu riêng chỉ nhỏ trong khúm tay với trọng lượng 0,4 - 0,6 kg, khui ra có cơm trái màu vàng, thơm, ngọt. Hình ảnh được cho là chụp ở xã Ban Rak, tỉnh Phitsanulok dọc đường du lịch Thái Lan.
Tại Thái Lan “thủ phủ sầu riêng” trồng các giống monthong, chani, canyao với cỡ trái thông thường là 3 - 5 kg/trái, việc có giống sầu riêng mi ni là chuyện lạ ngay cả với người Thái rành rẽ về sầu riêng.
Hình quả sầu riêng mi ni đã được post lên trang facebook cá nhân cùng lời bình. Từ đây hàng chục trang chợ thực phẩm online trái ngon vật lạ đã chia sẻ và thêm bình luận để làm giàu danh mục sản phẩm mình bán. Còn mức giá thì từ 100 bath/kg (khoảng 60.000 đồng/kg) các chợ thực phẩm online cứ nâng dần lên đến 100.000 - 150.000 - 160.000 đồng/kg!
Mọi chợ thực phẩm online đều cho rằng hàng không có sẵn, khách đặt mua phải chờ vài ngày và có hay không có hàng giao cho khách không dám hứa vì đây là hàng hiếm, hàng xách tay... Sau khi quan sát kỹ những tấm hình trái sầu riêng về gai, đuôi trái, màu cơm trái và thông tin có hạt ...
Ông Sanasi, cựu quan chức nông nghiệp Thái Lan cho rằng có sự hiện diện mạnh mẽ dấu vết của trái sầu riêng monthong. Dự đoán theo kinh nghiệm, nó có thể là một đột biến tự nhiên bất lợi, vì trái bé và có hạt mẩy (giống monthong 100% hạt lép). Về vỏ trái dầy và màu xanh có thể do có phun phân bón lá nhiều lần và lần cuối quá gần ngày hái. Dự đoán khác do bộ rễ tơ của cây này bị thối chưa phục hồi, hay vỏ của cây bị nấm phytothora tấn công nặng, chỉ còn một phần nên không đủ sức nuôi trái. Tất cả chỉ dừng lại ở mức độ phỏng đoán.
Trong khi đó một quan chức của Vinafruit cho rằng nhiều cây sầu riêng monthong được trồng theo kiểu quảng canh, bị háp ở Bình Phước, Lâm Đồng... cũng cho trái nhỏ 0,5 - 0,6 kg/trái, vỏ trái màu đồng xỉn, cơm màu vàng (do giống), cơm mỏng, thậm chí nhiều khi lộ hột vì thiếu cơm; khi để chín rụng cũng thơm nhưng độ ngọt thì “hên xui” bởi thiếu chăm sóc.
Cũng theo Vinafruit, trong quá khứ ở Bình Dương, Đồng Nai, Bến Tre, Tiền Giang có khá nhiều giống sầu riêng “lựu đạn” trái nhỏ 0,4 - 0,5 kg/trái, các giống này có hạt to, cơm trắng đến vàng lạt, cá biệt có giống cơm vàng. Khi có giống mới cơm vàng hạt lép, monthong, RI 6... nhà vườn đã mạnh tay đốn sầu riêng “lựu đạn” do hiệu quả kém, nhưng vẫn có trường hợp chừa lại những cây có cơm vàng (để nhà dùng) khi có người mua giá cao thì bán.
Vinafruit đưa ra lời cảnh báo người tiêu dùng cẩn trọng khi đặt mua sầu riêng mini Thái Lan bán rong trên mạng vì nguy cơ mua nhằm sầu riêng hột.
Sầu riêng mini.
Có nên lấy hạt nhân giống sầu riêng mini?
Chị Ngọc, một cư dân chợ thực phẩm online cho biết: “Trái sầu riêng mini Thái Lan chị bán có thịt mỏng, thơm, tuy nhiên hạt vừa đến to chứ không phải hạt lép. Theo đó thì các hạt sầu riêng này có thể nảy mầm thành cây giống hoặc thành gốc ghép (?)”.
Theo ông Nguyễn Văn Thành (huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre) người đầu tiên nhập giống sầu riêng monthong vào Việt Nam: “Sầu riêng trồng thực sinh (trồng bằng hạt) có tỷ lệ phân ly rất cao, những cây con sau này sẽ cho quả rất khác so với “mẫu hậu” kể cả hình thức và chất lượng cơm trái. Việc phát triển giống sầu riêng mini chỉ là ý tưởng ảo, nhà vườn nào dám tin”.
Ông Thành nhấn mạnh thêm: “Thị trường trái sầu riêng luôn đề cao giống ngon, tính theo ký, tỉ lệ và chất lượng cơm trái cao đi kèm. Trồng những giống sầu riêng ngon như monthong, RI-6 có kích cỡ 2 - 6 kg/trái sẽ cho sản lượng cao hơn nhiều lần so với giống cho trái quá to hoặc quá nhỏ. Giống monthong, RI-6 cơm vàng hạt lép dễ bán và bán giá cao hơn so với các giống khác. Hiện chỉ có giống monthong, RI-6 tham gia thị trường nội địa và xuất khẩu giá rất cao.
Theo chuyên gia thị trường Vinafruit, cho dù thị trường cần đa dạng hàng hóa, nhưng giữ hạt những trái sầu riêng mi ni để nhân giống cần phải cân nhắc. Nếu lấy hạt trái sầu riêng mini đó mang trồng thì xác suất 80% ra cây khác và không đoán trước được. Còn (ví dụ) muốn tạo ra giống này phải lấy được bo của cây mẹ đang cho trái ghép lên gốc giống sầu riêng khác. Cây mẹ (ví dụ) ở Thái Lan, thì việc xuất nhập khẩu giống cây ăn trái phải xin phép, do Luật điều chỉnh, nhất là luật quốc tế về bảo hộ giống và được biết Thái Lan cấm xuất khẩu giống sầu riêng.
Vấn đề cần quan tâm là trồng giống sầu riêng trái nhỏ như thế bán cho ai?. Theo kết quả khảo sát văn hóa tiêu dùng sầu riêng tươi là gia đình, là đám đông, trọng lượng 2 - 3 kg/trái là thích hợp nhất. Trái sầu riêng có thời gian chờ bán không dài, quá chín là nứt đuôi trái, cơm xìu, hôi ê, xuống cấp nhanh, rất khó bán ở thị trường du lịch. Hơn nữa trừ khi vận chuyển hàng hóa, nhiều phương tiện phổ thông từ chối chở sầu riêng như máy bay, xe có máy lạnh.
Ông Thành cảnh báo: “Thị trường giống sầu riêng đã trải qua bài học về giống sầu riêng trái nhỏ tương tự như sầu riêng mi ni này. Đó là một giống sầu riêng “rừng” có xuất xứ Malaisia, trái nhỏ, cơm màu đỏ, ra trái ở thân cây. Một số cơ sở nhân giống hiếu kỳ thất bại thảm hại khi nhập lậu, nhân ra hàng ngàn cây giống thương mại, không tiêu thụ được.
